Werk in uitvoering: Harm van Lieshout

Hoe zorgen we ervoor dat elke student of professional de kans krijgt om zich te ontwikkelen? Hoe ontwikkelt de (regionale) arbeidsmarkt zich? En hoe organiseren we dat menselijk talent ook in de toekomst voldoet aan de maatschappelijke vraag? Harm van Lieshout is lector Human Capital aan de Hanzehogeschool Groningen. Samen met de lectoraten van Fontys, Saxion, HAN University of Applied Sciences en Windesheim vormen ze de SPRONG-groep die onderzoek doet naar Human Capital Innovatie.

Tekst en beeld: EMMA

Portret van Harm van Lieshout
Beeld: ©EMMA
Harm van Lieshout

Human Capital Innovatie is een verzamelterm waarbij het gaat om het creëren van nieuwe verbindingen tussen leren, werken en innoveren door mensen, bedrijven en netwerken. Denk bijvoorbeeld aan het stimuleren van een goede aansluiting voor hbo’ers op de arbeidsmarkt, maar ook een thema als Leven Lang Ontwikkelen speelt hierin een belangrijke rol.

Belang van Human Capital

Er zijn verschillende redenen waarom het belangrijk is om Human Capital Innovatie te bevorderen. Ten eerste zijn er nu niet genoeg mensen voor al het werk dat er ligt. Dit kan zorgen voor minder economische groei. Ten tweede verandert het soort werk dat nodig is door verschillende ontwikkelingen, zoals nieuwe technologieën, digitalisering en veranderingen in de gezondheidszorg. En tot slot hebben mensen niet altijd de juiste kennis en vaardigheden voor het werk dat in de toekomst nodig is.

“Als SPRONG-groep doen we samen met hogescholen, bedrijven en overheidsinstellingen onderzoek op het gebied van Human Capital Innovatie”, vertelt Harm. “We hopen dat onze kennis bijdraagt aan de ontwikkeling van betere programma's. Dat kan bijvoorbeeld een pilot zijn met basisbanen voor werklozen en werkzoekenden, om de leercultuur in bedrijven te stimuleren. Of een matching- en carrière-tool. Deze programma’s verbeteren op hun beurt de werking van de arbeidsmarkt, met minder werkloosheid, meer welvaart, en minder tekorten en krapte.”

Kennisuitwisseling tussen verschillende regio’s

De SPRONG-groep zit in verschillende regio’s, voornamelijk buiten de grote steden. Dit zijn regio's met minder grote werkgevers, maar wel veel kleine bedrijven. “Wij streven ernaar kennisuitwisseling tussen deze regio's te bevorderen. Want waarom zouden we een experiment beginnen als het ergens anders ook niet is gelukt? Omgekeerd willen we ook leren van succes en winst uit andere initiatieven. Wat werkt juist heel goed? Om deze kennisuitwisseling te vergemakkelijken, hebben we leergemeenschappen opgericht.”

Portret van Harm van Lieshout
Beeld: ©EMMA

Verbeteren aansluiten onderwijs en arbeidsmarkt

Het is volgens Harm belangrijk om leren zo veel mogelijk op de werkplek en onder werktijd te laten gebeuren: “We kunnen niet alleen maar tijdens onze jeugd op school dingen leren. De wereld is constant in verandering, dus we moeten blijven leren. Dat kan heel goed door middel van meer praktische vormen van leren, dichter op de werkvloer.”

Om een Leven Lang Ontwikkelen te stimuleren houdt Harm zich bezig met het verbeteren van de samenwerking tussen onderwijsinstellingen in Noord-Nederland. Hij richt zich op de praktische vormen van onderwijs, zoals werkend leren en hybride vormen, die niet altijd een volledige opleiding vergen. “Deze samenwerkingen kunnen leiden tot diverse initiatieven, zoals het ontwikkelen van nieuwe cursussen of het aanpassen van bestaand aanbod. Een mooi voorbeeld is het ‘Fast Switch’-programma. Hierbij proberen hbo’s en universiteiten het lesaanbod zo te ontwikkelen dat studenten bijvoorbeeld na een jaar al kunnen instromen in een sector waar sprake is van krapte. Via ‘Make IT Work’ stimuleren we bijvoorbeeld zij-instroom in de IT sector.”

Je niveau en vaardigheden in het skills paspoort

Een ander voorbeeld van een leergemeenschap waar de onderzoeksgroep aan werkt, betreft het skills paspoort. Dit is een overzicht van iemands niveau en vaardigheden. Het idee van een skills paspoort is dat werkgevers beter kunnen beoordelen wat een potentiële kandidaat kan, vooral bij het overstappen van de ene naar de andere sector of branche.

“Het zou ideaal zijn als er een basisinfrastructuur is, zoals een website, die dit ondersteunt en bijhoudt. Dus dat je als zestienjarige op de middelbare school begint met het aanmaken van een profiel en dit later aanvult tijdens een BBL-traject [traject in het mbo waarbij je werken en leren combineert, red.], en dat je dit blijft aanvullen tijdens je loopbaan, ongeacht in welke sector je werkt of welke functie je uitoefent.”

Portret van Harm van Lieshout
Beeld: ©EMMA

In Noord-Nederland streven ze met ‘Talent in de Regio’ naar één ecosysteem waar talent van jong tot oud, en werkgevers terecht kunnen voor al hun personeelsbehoeften, inclusief stages en afstudeeropdrachten. “Want als kleine werkgever weet je misschien wel hoe je stagiairs kunt vinden bij een ROC in jouw buurt, maar de weg naar een hbo of universiteit is minder bekend.”

Digitalisering

Naast onderwerpen als een leven lang ontwikkelen en het verbeteren van de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt, richt de SPRONG-groep zich ook op de bedrijven zelf.
Zij hebben de afgelopen twintig jaar te maken gekregen met ingrijpende veranderingen, zoals digitalisering, energievraagstukken en diversiteit. Het oppakken van al deze ontwikkelingen op de werkvloer is een grote uitdaging. “Neem bijvoorbeeld de digitalisering in de industrie of bouw. Dit is een grootschalige uitdaging die niet door één bedrijf alleen kan worden opgepakt. Als SPRONG-groep stimuleren we dan ook samenwerking met andere bedrijven en investeringen in grootschalige scholing. Want dat is nodig om bij te blijven in een steeds veranderende sector.” 

Samenwerking met mkb

Daarnaast moet je er als werkgever voor zorgen dat je meer mensen aantrekt die misschien nog niet alle benodigde competenties hebben. Tegelijkertijd brengt dat ook weer uitdagingen met zich mee. Want het aantrekken van deze mensen betekent dat je je werk op een andere manier moet organiseren. Daarom zoekt de SPRONG-groep de samenwerking met het mkb. “Hoe kunnen we werkgevers hierbij ondersteunen?”, aldus Harm. “Moeten wij een nieuwe cursus ontwikkelen? Moeten we helpen bij het versterken van coachend leren binnen hun bedrijf? Misschien hebben ze wel faciliteiten nodig, zoals een klaslokaal. Daarom brengen we bedrijven ook in contact met onderwijsinstellingen.”

Bij met de samenwerking

Harm is blij dat ze met de SPRONG-groep voortbouwen op de samenwerking tussen lectoraten [een lectoraat is een eenheid bij een hogeschool waarbinnen praktijkgericht onderzoek wordt uitgevoerd, red.] die al groeiende was. “We streven ernaar om onze samenwerking te intensiveren en zelfs personeelsuitwisselingen te realiseren. Zo heeft mijn promovendus een betere positie gevonden bij een ander lectoraat. Dit versterkt onze langdurige samenwerking en brengt voordelen met zich mee.”

SPRONG

SPRONG stimuleert de samenwerking tussen onderzoeksgroepen van verschillende hogescholen. Een SPRONG-groep bestaat uit een samenwerking tussen (minimaal) twee hogescholen en praktijkpartners, zoals bedrijven uit de beroepspraktijk (bijvoorbeeld mkb), publieke instellingen en overheden. De samenwerking tussen hogescholen in SPRONG-groepen leidt ertoe dat ieders kennis bijdraagt aan de ontwikkeling van meer algemene kennis rond actuele, maatschappelijke vraagstukken. Dit bevordert de profilering en positionering van de onderzoeksgroep(en). Bovendien voorkomt een goede samenwerking en afstemming dat niet overal het wiel opnieuw uitgevonden hoeft te worden.
Bron: https://regieorgaan-sia.nl/financiering/sprong/