Gender & Sexualitity Alliance

“GSA staat voor Gender & Sexuality Alliance. Deze allianties bestaan uit groepen scholieren die graag willen dat het op school veiliger wordt voor iedereen. Daarbij hebben ze extra aandacht voor lhbtiq+ personen. GSA’s organiseren acties als Paarse Vrijdag en gaan klassen langs om informatie te geven over seksuele oriëntatie, genderidentiteit, genderexpressie en seksekenmerken. Ook organiseren ze samenkomsten of inloopmomenten waar lhbtiq+-leerlingen terechtkunnen met vragen over gender, seksualiteit of uit de kast komen. Daarnaast helpen ze hun scholen bij het maken van goed beleid voor de veiligheid voor lhbtiq+-leerlingen.  

De pijlers van het COC zijn actie, informatie, support en beleid. Alle GSA’s mogen zelf bepalen aan welke pijlers ze aandacht besteden en hoe ze dat doen. Als ze actie willen voeren, organiseren ze bijvoorbeeld Paarse Vrijdag. Informeren kan door informatie te geven over lhbtiq+-thema’s. Tijdens de pauzes kunnen de GSA’s inloopmomenten organiseren voor wie support nodig heeft en de GSA’s denken bijvoorbeeld mee over inclusief beleid. Van COC Nederland kunnen de GSA’s ondersteunend materiaal krijgen voor informatiebijeenkomsten of acties – flyers bijvoorbeeld, of informatiepakketten.”

Paarse Vrijdag

“Paarse Vrijdag is een actiedag waarop leerlingen paars dragen. Hiermee vragen ze aandacht voor lhbtiq+ personen, diversiteit en veiligheid op school. Maar het draait ook om zichtbaarheid: op scholen is er nog te weinig aandacht voor lhbtiq+ personen. Daardoor voelen zij zich niet veilig. Dat blijkt niet alleen uit gesprekken die we voeren met leerlingen en docenten, maar ook onderzoek toont dit aan."

Expertise

“De financiering die we ontvangen van OCW helpt ons de activiteiten voor de GSA’s, waaronder Paarse Vrijdag, goed uit te voeren. Als belangenbehartiger van de lhbtiq+-gemeenschap heeft het COC veel contact met leerlingen en docenten. Daardoor weten we wat er nodig is op school om lhbtiq+-onderwerpen op de juiste manier bespreekbaar te maken en hoe we scholen daarin kunnen ondersteunen. Paarse Vrijdag is daarvoor een hele goede en ook al best bekende bewustwordings- en zichtbaarheidsactie.”

Van basisschool tot aan universiteiten

“Inmiddels is Paarse Vrijdag zo'n succes dat het niet alleen op middelbare scholen en mbo’s, maar ook op basisscholen wordt georganiseerd. Op middelbare scholen en mbo's is Paarse Vrijdag wel echt een leerlingenactie en wordt het neergezet als een feest. GSA’s organiseren bijvoorbeeld silent disco’s, gaan een film kijken, leggen de paarse loper neer en delen armbandjes uit. Op basisscholen zijn het de docenten die het voortouw nemen. Zij hebben dus ook een actievere inbreng in de klas. Zij geven bijvoorbeeld speciale lessen of lezen prentenboekjes voor.”

Zelfvertrouwen geven

“Het is zo mooi om te zien wat Paarse Vrijdag met jongeren doet, hoeveel zelfvertrouwen het ze geeft en hoe fijn het is dat ze mensen ontmoeten die ook lhbtiq+ zijn. Al die blije gezichten: dat zijn voor mij echt de mooiste herinneringen. Of mensen die niet lhbtiq+ zijn, maar zeggen: ‘Ik vind het belangrijk en ik ondersteun het graag, want ik vind dat jij net zo veilig moet zijn op school als ik.’ Ik had dat op mijn middelbare school ook heel graag willen horen. Ik wist toen nog niet dat Paarse Vrijdag bestond. Het schoolklimaat was op mijn school toen niet veilig genoeg om uit de kast te komen en zoiets te organiseren. Nu is er gelukkig wel een GSA op mijn oude school en wordt er ook Paarse Vrijdag gevierd.”

Veilig op school

“School hoort voor leerlingen of studenten een veilige plek te zijn om zich te ontwikkelen. Leerlingen moeten zich gehoord, gezien en gesteund voelen. Iedereen mag een eigen mening hebben, maar als professionele docent moet je die veilige omgeving scheppen, achter het pestprotocol te staan en ingrijpen wanneer het dreigt mis te gaan. Scholen moeten docenten daarin steunen.

De veiligheid van de leerlingen is een prioriteit. Soms is er weerstand, die komt vaak voort uit angst, ongemak of gebrek aan informatie en communicatie. Als een school onveilig is, ontstaat ruimte voor discriminatie.Daarom is het juist zo belangrijk dat scholen diversiteit en inclusie bespreekbaar maken en dat ze een positieve lhbtiq+-norm uitdragen. De GSA’s kunnen daarin helpen, en het COC kan ze daarin ondersteunen met gratis informatie en tools als het Paarse Vrijdagpakket. Specifiek voor Paarse Vrijdag hebben we een FAQ op onze website gezet. Daar kunnen GSA’s en docenten terecht voor antwoord op hun vragen of voor hulp bij het beantwoorden van vragen van anderen.”

Paarse vrijdag als breder concept

“Als COC Nederland zijn wij er voorstander van om het gesprek breder te trekken. Paarse Vrijdag gaat over de veiligheid van álle leerlingen en studenten. Iedereen kan aandacht besteden aan Paarse Vrijdag, daarvoor hoef je niet lhbtiq+ voor te zijn. Door mee te doen met Paarse Vrijdag laat je  zien dat je niet alleen solidair bent met de lhbtiq+-gemeenschap, maar dat je wil dat scholen een divers, inclusief en veilig zijn voor iedereen.’’